Seminario de Francisco Díaz-Fierros dentro do curso CCMC no proxecto Climántica
Publicado May 05, 2010 00:00 en Climántica |
0 comentarios
O profesor da USC Francisco Díaz-Fierros abordou dentro do curso CCMC os conceptos básicos do cambio climático nos ecosistemas terrestres. En Climántica TV podemos xa ver o video deste seminario. O profesor defendeu a interdisciplinaridade e a dimensión global dos estudos sobre o cambio climático o cal pode xerar en algún momento puntual discrepancias sobre as investigacións e os resultados ainda que esto nunca podería desvirtuar un proxecto que implica tantas interrelacións.
Todo o que coñecemos sobre o cambio climático apóiase nun conxunto de métodos que en moitos casos proxéctanse cara atrás no tempo porque o estudo do pasado nos pode dar as chaves para coñecer o futuro. Así aparecen os métodos instrumentais (moi fiables ainda que tamén poden ter erros como os derivados da calibración dos instrumentos) e os métodos proxy (dendrocronoloxía, relación isotópicas, etc.). Unha vez que temos recopilados os datos provintes dos métodos anteriores os utilizamos para xerar modelos predictivos. Os modelos deterministas son modelos globais e para discriminar dentro de territorios máis concretos póñense en marcha os modelos downscaling que descompoñen en células de menor tamaño (50x50 km) os modelos globais.
Os coñecementos sobre a dinámica da atmosfera que nos permiten poñer a funcionar estos modelos son relativamente recentes, 10 ou 20 anos. Nos anos 70 se discutía a temperatura, precipitación e a influencia do CO2. En 1990 o primeiro informe do IPCC comeza a falar xa do papel do océano como sumidoiro de CO2. No último informe AR4 do 2007, a complexidade do estudo e moito maior.
Os modelos para que nos aporten informacións fiables temos que calibralos. Unha forma e correlos cara atrás e ver como funcionan. Neste momento utilizase o promedio destes modelos para as proxecións. Aplícase o método cosmolóxico onde a medida que as hipóteses van converxendo e tendo coherencia científica nos van dando garantías do funcionamento do modelo.
Os datos parecen indicar que non son esperables grandes cambios no clima en relación coas variacións na radiación solar que son valores realmente pequenos entorno ao 5%. Os cambios nesta radiación son ben coñecidos e están relacionados coa excentricidade da orbita, a precesión e a inclinación do eixe da Terra, ademais das manchas solares.
As últimas glaciacións ocurriron fai 2,5 millóns de anos coincidindo co peche do canal de Panamá. A medida que o casquete de xeo foi medrando produciuse un aumento do albedo e polo tanto a radiación solar deixa de entrar na terra aumentando o arrefriamento. Polo análise das burbullas de aire vese que nas épocas frías hai unha diminución do CO2.
En relación coas glaciacións están os cambios climáticos abruptos que poden supoñer incrementos de 4 ou 5 graos ata diferencias de 8 graos en 40 ou 100 anos. O último hai 8000 anos que se produciu a causa do derretimento dun gran lago de desxeo situado na zona de Canadá que verqueu as súas augas ao Atlántico xerando o cambio nas correntes mariñas que afectaron á distribución da calor no globo. En Galicia este evento tense rexistrado nos análise do polen.
Nos últimos 1000 anos exiten dúas alteracións reseñables do clima, o Óptimo Medieval e A Pequena Idade de Xeo. Discútese que o Óptimo Medieval pode ser un periodo cálido que só afectou a Inglaterra, Alemania, Francia, e polo tanto non ten un carácter global.
Se comparamos os datos das gráficas de temperatura obtidas por métodos instrumentais dos dous hemisferios, vemos como son similares o que indica a globalidade do problema.
En Galicia os datos tamén indican o aumento das temperaturas. A precipitación de primavera ten unha tendencia á diminución outonos serán de máis precipitacións.
O primeiro científico que comezou a falar do efecto invernadoiro foi Tydall no 1862 quen se decatou que tanto o CO2 como o CH4 eran gases opacos aos “raios de calor”. Unha data importante é a creación en 1958 do Observatorio de Mauna Loa en Hawaii cuxos datos son a referencia mundial do incremento global de CO2.
O papel dos aerosois como arrefriadores da atmosfera quedou moi patente nos anos 50 aos 70. Estes aerosois eran debidos á contaminación na atmosfera.
O sistema climático e un sistema complexo que depende de diferentes interacións da atmósfera co océano, xeo, ecosistemas terrestres etc. O efecto sumidoiro dos ecositemas terrestres e mariños ten uns límites e pode que en algún momento pode chegar a estabilizarse ou incluso a revertir o proceso e dicir convertirse en emisores.
Temos evidencias de cambios en algunhas especies como por exemplo na vide. Nos últimos 30 anos adiántase entre 15 e 18 días a vendima sendo esta unha tendencia significativa. Outro exemplo é a chegada da anduriña que se produce 15 días antes e a partida retrásase14 días.
Todas estos efectos do cambio climático intégranse nos mapas de vulnerabilidade. Ademais reflicten a capacidade de resilencia dos paises máis afectados, e dicir, a capacidade que teñen de responder a estes problemas que dependerá da economía do pais, dos recursos humanos e do ambiente.
Todo o que coñecemos sobre o cambio climático apóiase nun conxunto de métodos que en moitos casos proxéctanse cara atrás no tempo porque o estudo do pasado nos pode dar as chaves para coñecer o futuro. Así aparecen os métodos instrumentais (moi fiables ainda que tamén poden ter erros como os derivados da calibración dos instrumentos) e os métodos proxy (dendrocronoloxía, relación isotópicas, etc.). Unha vez que temos recopilados os datos provintes dos métodos anteriores os utilizamos para xerar modelos predictivos. Os modelos deterministas son modelos globais e para discriminar dentro de territorios máis concretos póñense en marcha os modelos downscaling que descompoñen en células de menor tamaño (50x50 km) os modelos globais.
Os coñecementos sobre a dinámica da atmosfera que nos permiten poñer a funcionar estos modelos son relativamente recentes, 10 ou 20 anos. Nos anos 70 se discutía a temperatura, precipitación e a influencia do CO2. En 1990 o primeiro informe do IPCC comeza a falar xa do papel do océano como sumidoiro de CO2. No último informe AR4 do 2007, a complexidade do estudo e moito maior.
Os modelos para que nos aporten informacións fiables temos que calibralos. Unha forma e correlos cara atrás e ver como funcionan. Neste momento utilizase o promedio destes modelos para as proxecións. Aplícase o método cosmolóxico onde a medida que as hipóteses van converxendo e tendo coherencia científica nos van dando garantías do funcionamento do modelo.
Os datos parecen indicar que non son esperables grandes cambios no clima en relación coas variacións na radiación solar que son valores realmente pequenos entorno ao 5%. Os cambios nesta radiación son ben coñecidos e están relacionados coa excentricidade da orbita, a precesión e a inclinación do eixe da Terra, ademais das manchas solares.
As últimas glaciacións ocurriron fai 2,5 millóns de anos coincidindo co peche do canal de Panamá. A medida que o casquete de xeo foi medrando produciuse un aumento do albedo e polo tanto a radiación solar deixa de entrar na terra aumentando o arrefriamento. Polo análise das burbullas de aire vese que nas épocas frías hai unha diminución do CO2.
En relación coas glaciacións están os cambios climáticos abruptos que poden supoñer incrementos de 4 ou 5 graos ata diferencias de 8 graos en 40 ou 100 anos. O último hai 8000 anos que se produciu a causa do derretimento dun gran lago de desxeo situado na zona de Canadá que verqueu as súas augas ao Atlántico xerando o cambio nas correntes mariñas que afectaron á distribución da calor no globo. En Galicia este evento tense rexistrado nos análise do polen.
Nos últimos 1000 anos exiten dúas alteracións reseñables do clima, o Óptimo Medieval e A Pequena Idade de Xeo. Discútese que o Óptimo Medieval pode ser un periodo cálido que só afectou a Inglaterra, Alemania, Francia, e polo tanto non ten un carácter global.
Se comparamos os datos das gráficas de temperatura obtidas por métodos instrumentais dos dous hemisferios, vemos como son similares o que indica a globalidade do problema.
En Galicia os datos tamén indican o aumento das temperaturas. A precipitación de primavera ten unha tendencia á diminución outonos serán de máis precipitacións.
O primeiro científico que comezou a falar do efecto invernadoiro foi Tydall no 1862 quen se decatou que tanto o CO2 como o CH4 eran gases opacos aos “raios de calor”. Unha data importante é a creación en 1958 do Observatorio de Mauna Loa en Hawaii cuxos datos son a referencia mundial do incremento global de CO2.
O papel dos aerosois como arrefriadores da atmosfera quedou moi patente nos anos 50 aos 70. Estes aerosois eran debidos á contaminación na atmosfera.
O sistema climático e un sistema complexo que depende de diferentes interacións da atmósfera co océano, xeo, ecosistemas terrestres etc. O efecto sumidoiro dos ecositemas terrestres e mariños ten uns límites e pode que en algún momento pode chegar a estabilizarse ou incluso a revertir o proceso e dicir convertirse en emisores.
Temos evidencias de cambios en algunhas especies como por exemplo na vide. Nos últimos 30 anos adiántase entre 15 e 18 días a vendima sendo esta unha tendencia significativa. Outro exemplo é a chegada da anduriña que se produce 15 días antes e a partida retrásase14 días.
Todas estos efectos do cambio climático intégranse nos mapas de vulnerabilidade. Ademais reflicten a capacidade de resilencia dos paises máis afectados, e dicir, a capacidade que teñen de responder a estes problemas que dependerá da economía do pais, dos recursos humanos e do ambiente.
